Sierpień ma w sobie coś wyjątkowego — jeszcze pachnie latem, ale słońce i aura są zapowiedzią nadchodzącej jesieni. To idealny czas, by zadbać o swój dobrostan: sięgnąć po książki, które koją jak wieczór w ogrodzie, wciągnąć się w seriale skrojone na długie, jeszcze ciepłe noce i wybrać się na wydarzenia kulturalne, które pozwolą poczuć wakacyjny luz. Zobacz nasz przewodnik po kulturze i wellbeingu na schyłek lata.

Książki na koniec wakacji, które warto przeczytać

Zmierzch lata to idealny moment, by sięgnąć po książki, które zatrzymają wakacyjną lekkość, a jednocześnie pozwolą zanurzyć się w refleksji i emocjach. Oto pięć tytułów, które warto wziąć do ręki w ostatnich tygodniach sierpnia.

 „Światło, którego nie widać” Anthony Doerr

„Światło, którego nie widać” Anthony’ego Doerra zaczyna się spokojnie. Pierwsze sto stron – niby w porządku, ale można pomyśleć: Pulitzer? Trochę na wyrost.” Jednak potem… nagle wszystko rusza. Akcja przyspiesza. Bohaterowie ożywają. Książka nabiera rumieńców.

Doerr pisze tak, że fabularna precyzja spotyka poetycką wrażliwość, a sceneria — od ulic Paryża po nadbrzeża Saint-Malo — jest bardzo zmysłowa. Sama książka balansuje na pomiędzy subtelnością a brutalną dosłownością faktów. Piękne słowa przeplatają się z ostrym realizmem. Momentami czujesz osaczenie, samotność, klaustrofobię. Momentami  zachwyt, zachłanność na szczegóły i emocje.

Główni bohaterowie to Marie-Laure i Werner. Ona — dziewczynka tracąca wzrok, ucząca się świata przez dotyk i słuch. On — sierota, geniusz radia, odkrywający życie w dźwiękach. Kiedy wojna wkracza do Paryża, Marie-Laure ucieka z ojcem do Saint-Malo. Kilka lat później Werner trafia w te same strony, służąc w wojskowym oddziale zajmującym się radiową inwigilacją. Ich losy splatają się w samym epicentrum wydarzeń.

„Światło, którego nie widać” to książka, która zostaje w głowie. To historia pełna napięcia, piękna i człowieczeństwa, która nie pozwala myśleć o niczym innym.

 „Sycylijskie lwy”  Stefania Auci

Od początku XIX wieku Florio są nazywani „niekoronowanymi królami Sycylii”. Zaczynają jako ubodzy sprzedawcy przypraw, by potem podbić handel tuńczykiem i w końcu wzbogacić się dzięki winu Marsala.

Od założyciela imperium Vincenza po jego wnuka Ignazia, który przepuszcza fortunę na legendarne przyjęcia, od pełnej pasji Giovanny po uwielbianą przez królów Donnę Frankę – autorka snuje wciągającą opowieść o sławie, bogactwie i władzy. Nie brakuje romansów, zdrad, mrocznych tajemnic i dramatycznej zemsty, a wszystko to rozgrywa się na tle fascynującej, sycylijskiej historii.

„Piaskowa Góra” Joanna Bator

„Piaskowa Góra” Joanny Bator, opublikowana w 2009 roku, to pełna emocji i nostalgii saga rodzinna osadzona na Dolnym Śląsku — w fascynującej, nieco mrocznej krainie pełnej legend i tajemnic.

Tytuł książki nawiązuje do wałbrzyskiej dzielnicy bloków. Głównymi bohaterkami są Jadwiga Chmura i jej córka Dominika, a autorka w swoim wyjątkowym stylu ukazuje ich wzajemne relacje oraz losy całej rodziny.

Bator prowadzi czytelnika przez historie kolejnych pokoleń, zręcznie splatając osobiste losy z historią miejsca i zmieniającym się światem. Skomplikowane relacje, pasje, namiętności i refleksje tworzą bogaty, wielowymiarowy portret życia rodzinnego. Kontynuacją Piaskowej Góry jest (równie wspaniała) powieść „Chmurdalia” wydana w 2010 roku.

„Prowincja pełna marzeń” Katarzyna Enerlich

„Prowincja pełna marzeń” Katarzyny Enerlich to powieść przesycona ciepłem, naturą, mazurskim klimatem i prostotą życia. Pełna wdzięku i świeżości stanowi hołd dla uroków polskiej prowincji. Autorka, tworząc opowieść wielowarstwową, splata w niej historie Mazur współczesnych i przedwojennych, dawnych Prus Wschodnich.

Główną bohaterką jest dziennikarka lokalnego czasopisma, której los splata się z poszukującym swoich korzeni Niemcem. Przedwojenna historia, oparta na prawdziwych wydarzeniach, uruchamia lawinę zdarzeń.

Katarzyna Enerlich — nie tylko w książce, ale i na co dzień — w wyjątkowy sposób pokazuje, że życie może być pełne ciepła i prostoty, jeśli nauczymy się dostrzegać drobne cuda codzienności: zapach świeżo skoszonej trawy, szum jeziora, promienie słońca przebijające się przez liście drzew. I to jest fantastyczne.

„Historia pszczół” Maja Lunde

„Historia pszczół” Mai Lunde to refleksyjna, epicka i poruszająca opowieść oraz jeden z największych norweskich bestsellerów ostatnich lat.

Autorka, prowadząc czytelnika przez trzy różne epoki i trzy niezwykłe historie, pokazuje wpływ człowieka na świat oraz równowagę, od której zależy nasze życie.

W Anglii 1857 roku William marzył o karierze naukowca, lecz życie potoczyło się inaczej:  żona, dzieci i sklep z nasionami. Pogrążony w poczuciu porażki, odnajduje na nowo pasję dzięki badaniom nad pszczołami i decyduje się zbudować ul, który ma przynieść mu i jego rodzinie zaszczyt i uznanie.

W USA 2007 roku George prowadzi pszczelarską farmę z setkami uli, marząc, by przekazać ją synowi. Konflikty rodzinne i zagadkowe masowe wymierania pszczół wystawiają jego plany na próbę, pokazując kruchość marzeń wobec sił, których nie sposób kontrolować.

W Chinach 2098 roku Tao ręcznie zapyla drzewa owocowe, jedyne, które ocalały po globalnej katastrofie. Jej wysiłki mają zapewnić przetrwanie społeczeństwa, a jednocześnie dać synowi szansę na lepsze życie — w świecie, gdzie pszczoły są już na wagę złota.

Każda historia uczy, że małe decyzje mają wielkie konsekwencje, a czasem warto zatrzymać się, aby dostrzec ulotne piękno otaczającego nas świata.

5 seriali na wakacje, które umilą wieczory

Sierpień ma w sobie szczególną magię – dni jeszcze są długie i ciepłe, ale powietrze zaczyna pachnieć jesienią, a rytm życia nieuchronnie przyspiesza. To moment, w którym lato powoli się wycofuje, zostawiając w nas jednocześnie radość i nostalgię.

Tak samo działają historie, które wybieramy na te ostatnie wakacyjne wieczory. Serialowe opowieści jak Outlander, Pozłacany wiek, Sherlock Holmes, Genialna przyjaciółka czy The Affair rozgrywają się na granicy etapów – między przeszłością a przyszłością, beztroską a odpowiedzialnością, światłem lata a cieniem nadchodzącej jesieni.

„Outlander” [Netflix]

„Outlander” to oryginalny serial, który powstał na podstawie książek Diany Gabaldon — łączy romanse, historię, elementy magii i przygody. Jego akcja rozgrywa się na różnych płaszczyznach czasowych.

Główną bohaterką jest Claire, a fabuła rozpisana jest na lata 40. XX wieku, gdy Claire jest pielęgniarką w powojennej Europie, lata 60. XX wieku, w których rozwija karierę jako lekarz i chirurg oraz XVIII-wieczną Karolinę Północną Szkocję, gdzie poznaje Jamiego. Ich historia miłosna staje się osią całego serialu.

„Outlander” zachwyca oryginalną fabułą, ale też krajobrazami i kostiumami. To serial idealny dla tych, którzy chcą uciec od codzienności i zanurzyć się w świecie, gdzie miłość, namiętność i intrygi splatają się w fascynującą całość.

Uwaga dla wrażliwych widzów. „Outlander” — epicki, namiętny, działający na zmysły — bywa dość dosadny, nie tylko w scenach erotycznych. Jest niczym współczesny Harlequin przeniesiony w realia XVIII-wiecznej Szkocji. To produkcja dla dorosłych widzów, którym nie przeszkadza niepozostawianie miejsca na wyobraźnię, lubiących intensywne doświadczenia i emocje podkręcone do maksimum.

 „The Affair” [Prime Video]

„The Affair” to nagradzany serial dramatyczny, który zagląda w złożony świat miłości, zdrady i ich konsekwencji. Opowiada historię Noah Sollowaya, nauczyciela i początkującego pisarza oraz Alison Bailey, kelnerki, którzy rozpoczynają romans w malowniczym Montauk na Long Island. Banał? Nic podobnego!

Serial wyróżnia się unikalną narracją: wydarzenia pokazane są z dwóch perspektyw, Noah i Alison, dzięki czemu widz dostrzega, jak różnie postrzegane są te same sytuacje. W kolejnych sezonach punkty widzenia rozszerzają się na inne postacie, co pogłębia zrozumienie relacji i ich konsekwencji.

„The Affair” to opowieść nie tylko o romansie, ale też o psychologicznych skutkach zdrady, wpływie przeszłości na teraźniejszość i dynamice ludzkich relacji. Serial łączy dramat psychologiczny z elementami obyczajowymi i kryminalnymi, oferując pięć sezonów pełnych emocji, napięcia i refleksji. Jest genialny!

„Pozłacany wiek” [HBO Max]

„Pozłacany wiek”  to wyrafinowany serial, który przenosi widza w barwną i pełną przepychu końcówkę XIX wieku (tzw. „pozłacany wiek” , czas wielkich przemian gospodarczych i społecznych). Historia opowiada o elitarnych kręgach miasta — ich ambicjach, intrygach i skomplikowanych relacjach.

Serial zachwyca nie tylko kostiumami i scenografią, ale przede wszystkim warstwą dramatyczną — pokazuje konflikty między tradycjonalistami a zwolennikami nowoczesności oraz walkę o pozycję społeczną. Uświadamia, jak cienka jest granica między pozornym blaskiem a ukrytymi dramatami.

„Pozłacany wiek”  to opowieść o marzeniach, zdradach i wyborach, które kształtują życie bohaterów. Idealna propozycja na długie sierpniowe wieczory, kiedy lato miesza się z pierwszymi powiewami jesieni. Jest świetny!

„Sherlock” [Netflix]

„Sherlock” to nowoczesna, świeża, zaskakująca i błyskotliwa adaptacja klasycznych powieści Arthura Conan Doyle’a, która przenosi detektywistyczny świat w XXI wiek. W centrum uwagi jest genialny, ale ekscentryczny Sherlock Holmes i jego wierny towarzysz John Watson.

Serial urzeka dynamiczną narracją, inteligentnym humorem, świetnym tempem akcji i jej zaskakującymi zwrotami. Każdy odcinek to inna zagadka kryminalna, a równocześnie wciągająca opowieść o przyjaźni, lojalności i cienkiej granicy między geniuszem a obsesją.

Współczesne Londyn, klasyczne detektywistyczne intrygi i… nowoczesne technologie tworzą mieszankę, która wciąga od pierwszych minut. Serial łączy elementy kryminału, dramatu i thrillera psychologicznego.

„Genialna przyjaciółka” [HBO Max]

„Genialna przyjaciółka” to ekranizacja bestsellerowej serii Eleny Ferrante, opowiadająca historię niezwykłej przyjaźni dwóch dziewczyn — Lilii i Leny — dorastających w biednej dzielnicy Neapolu lat 50. i 60. XX wieku. Serial pokazuje ich relacje, marzenia, rywalizację, ale także wyzwania związane z życiem w ciasnej, skomplikowanej społeczności.

Opowieść jest jednocześnie intymna i epicka. Śledzimy bohaterki od dzieciństwa aż po dorosłość, wplątane w historie miłości, zdrady, ambicji i sekretów. Serial — będący epickim obrazem przemian zachodzących we Włoszech na przestrzeni dekad — urzeka wiarygodnym portretem emocji, klimatem włoskich ulic i gęstą atmosferą. Historia wciąga, porusza i pozostaje w głowie długo po zakończeniu odcinka.

Sierpniowa odsłona kultury wysokiej

Sierpień to czas, gdy galerie, teatry i festiwale tętnią życiem, oferując zarówno refleksyjne doświadczenia, jak i rozrywkę najwyższej próby. W tej odsłonie kultury wysokiej czekają nas wystawy pełne emocji, spektakle poruszające ważne tematy oraz festiwale celebrujące sztukę w jej najróżniejszych odsłonach.

14. Festiwal Literacki Sopot 

Czternasta edycja festiwalu Literacki Sopot poświęcona jest literaturze i kulturze Rumunii. Z tej okazji w programie znalazły się między innymi spotkania z takimi osobistościami jak: Cătălin Mihuleac, Cristian Teodorescu, Tatian Țîbuleac, Ana Dragu, Bogdan-Alexandru Stănescu, Raluca Nagy, Lucian Dan Teodorovici, Lavinia Braniște.

W programie spotkania autorskie, debaty, warsztaty, projekcje filmowe, czytania performatywne, kluby książki, atrakcje dla dzieci i rodziców oraz wiele innych wydarzeń.

Międzynarodowy Festiwal Literacki Sopot 2025 odbędzie się w dniach 21–24 sierpnia w Sopocie. Organizowany przez Goyki 3 Art Inkubator. Wstęp na wszystkie wydarzenia jest wolny. Więcej informacji: literackisopot.pl

Karolina Jabłońska. Spanie i czuwanie 

Wystawa „Spanie i czuwanie” to pierwsza przekrojowa prezentacja pandemicznych obrazów Karoliny Jabłońskiej, stworzonych w czasie lockdownów 2020 roku. Wernisaż jest dostępny  od 13 czerwca do 31 sierpnia 2025 roku, a jesienią ekspozycja trafi także do Warszawy w siedzibie Collectors Foundation.

„Spanie i czuwanie” ukazuje czas zawieszenia — bezruch, bezsenność i emocjonalny dryf. Powtarzające się motywy: postać przewracająca się z boku na bok, kobieta przytłoczona przedmiotami, mieszkanie zmieniające się w magazyn rzeczy i emocji – tworzą spójną narrację o izolacji, lęku i samotności.

Artystka przetwarza doświadczenie pandemii w uniwersalny język malarski, balansując między dramatem a groteską. Przerysowanie i hiperbolizujące przesady w jej obrazach stają się narzędziem diagnozy psychicznego stanu wspólnoty, pokazując zarówno dystans i humor, jak i głęboką próbę poradzenia sobie z kryzysem.

Karolina Jabłońska, urodzona w 1991 roku w Niedomicach, jest absolwentką Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Mieszka i tworzy w Krakowie, a jej prace znajdują się w kolekcjach m.in. Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Muzeum Narodowego w Gdańsku, MdbK w Lipsku, Fundacji Sztuki Polskiej ING, X Muzeum w Pekinie oraz Sammlung Hildebrand w Lipsku.

W każdy weekend o godzinie 17:00 przewidziane są oprowadzania po wystawie w cenie biletu. Wydarzenie realizowane jest we współpracy z Collectors Foundation, Galerią Raster, a patronat medialny objęły Radio RAM, Radio Wrocław i Radio Wrocław Kultura. Więcej informacji: krupaartfoundation.pl 

Alicja Kubicka. Pępek świata

Wystawa „Pępek świata” Alicji Kubickiej, prezentowana w Miejscu Projektów Zachęty od 5 lipca do 21 września 2025 roku, stanowi osobisty i zarazem uniwersalny komentarz do społecznych oczekiwań wobec artystek i artystów.

Kubicka podejmuje temat napięcia między potrzebą niezależności twórczej a koniecznością ciągłego tłumaczenia się z wyboru kariery artystycznej, pokazując paradoks życia artysty — pragnienie spokojnego tworzenia skonfrontowane z presją widoczności i oceny społecznej.

W swoich pracach artystka przetwarza te doświadczenia w refleksyjny i ironiczny sposób, tworząc przestrzeń do rozmowy o dorosłości, odpowiedzialności oraz roli prywatnych doświadczeń w szerszym kontekście społecznym i artystycznym.

Prace Kubickiej, absolwentki gdańskiej ASP, były już pokazywane m.in. w Bydgoszczy, Sopocie i Poznaniu. Galeria jest czynna od wtorku do niedzieli w godzinach 12–20, wstęp jest wolny. Więcej informacji: zacheta.art.pl

Letnia Akademia Filmowa (LAF) w Zwierzyńcu

Letnia Akademia Filmowa (LAF) w Zwierzyńcu to jedno z najważniejszych wydarzeń filmowych w Polsce, które od 2000 roku przyciąga miłośników kina z całego kraju.

Organizowany przez Fundację Turbina festiwal ma jeden cel: zaprezentowanie ambitnego kina artystycznego w kameralnej atmosferze, sprzyjającej refleksji i spotkaniom z twórcami.

W 2025 roku festiwal odbędzie się w dniach 10–17 sierpnia pod hasłem „W Twoim rytmie”. Program obejmuje blisko 150 filmów wyselekcjonowanych z prestiżowych festiwali takich jak Cannes, Wenecja, Berlin czy Sundance.

Widzowie będą mieli okazję zobaczyć zarówno najnowsze produkcje, jak i zapomniane arcydzieła kina światowego. Projekcjom towarzyszyć będą koncerty, warsztaty, wystawy oraz słynny konkurs na najlepszą prelekcję filmową. W programie znalazły się również pokazy plenerowe oraz wydarzenia specjalne, takie jak joga na trawie czy pokaz integrujące społeczność kinomaniaków. Bilety i karnety na festiwal są dostępne na stronie internetowej LAF. Więcej informacji oraz szczegółowy program dostępne są na oficjalnej stronie festiwalu: laffest.pl.

Dobrej zabawy na koniec wakacji!

Opisy, zdjęcia okładek i plakaty filmowe pochodzą z materiałów prasowych wydawców, dystrybutorów, platform streamingowych oraz organizatorów wydarzeń.