Wrzesień kojarzy się z powrotem do szkolnych ławek, dźwiękiem dzwonka i pierwszymi jesiennymi liśćmi spadającymi na boisko. Ale szkoła to nie tylko miejsce nauki — to świat pełen emocji i historii, które zostają w pamięci na zawsze. Dziś w cyklu „Kultura i wellbeing” zapraszamy Cię w sentymentalną podróż, prezentując książki, seriale i filmy o szkole.

Szkolne historie – książki o szkole

Szkoła to miejsce, które kształtuje nasze charaktery, życie, marzenia i… lęki. W literaturze pojawia się w różnych odsłonach: od magicznych przygód czarodziejów, przez młodzieńcze zmagania z dorastaniem, aż po brutalne konfrontacje z rzeczywistością.

Oto pięć książek, które zabiorą Cię w podróż przez szkolne doświadczenia — nie zawsze lekkie, ale zawsze pełne emocji.

Seria Harry Potter – J.K. Rowling

Harry Potter, wychowujący się u nieprzychylnego wujostwa, dowiaduje się, że jest czarodziejem. Trafia do szkoły Hogwart, gdzie poznaje przyjaciół i stawia czoła niejednemu niebezpieczeństwom.

Seria „Harry Potter” J.K. Rowling składa się z siedmiu głównych tomów, które opowiadają o dorastaniu młodego czarodzieja w szkole magii Hogwart oraz jego walce z Lordem Voldemortem.

Na kanon składają się takie tomy jak: „Harry Potter i Kamień Filozoficzny”, „Harry Potter i Komnata Tajemnic”, „Harry Potter i Więzień Azkabanu”, „Harry Potter i Czara Ognia”, „Harry Potter i Zakon Feniksa”, „Harry Potter i Książę Półkrwi”, „Harry Potter i Insygnia Śmierci”

Harry Potter jest bohaterem wyjątkowej opowieści, która łączy pokolenia i zabiera niezapomnianą podróż do świata pełnego magii, niezwykłych przyjaźni i tajemniczych przygód (każde wyzwanie staje się lekcją odwagi i odpowiedzialności).

Książki są wspaniałe, epickie, porywające, ale i wartościowe także w innym sensie — pomimo młodzieżowego tonu poruszają uniwersalne tematy, od odwagi i wyborów moralnych, przez lojalność i uczciwość, po odkrywanie własnej tożsamości. To lektura nie tylko dla tych, którzy wciąż wierzą, że magia istnieje.

„Ania z Zielonego Wzgórza” – Lucy Maud Montgomery

Ania Shirley, rudowłosa sierota, trafia do domu Maryli i Mateusza Cuthbertów na Zielonym Wzgórzu. Jej wyobraźnia, temperament i niezdarność wprowadzają zamieszanie w spokojne życie Avonlea.

Ania Shirley to bohaterka bliska dziewczynkom i kobietom z wielu pokoleń. Jest intrygująca, a jej przygody na Zielonym Wzgórzu pełne są ciepła, humoru i subtelnej mądrości życiowej, które sprawiają, że każdy dzień z tą książką staje się inspiracją.

 Dzięki Ani można sobie przypomnieć, jak ważne jest pielęgnowanie marzeń i bycie wiernym sobie, nawet w obliczu codziennych trudności i przeciwności losu.

„Ania z Zielonego Wzgórza”, ale i kolejne części powieści, to lektura dla wszystkich, którzy pragną w sobie odnaleźć radość, nadzieję i motywację do dostrzegania piękna w drobnych chwilach życia.

„Absolwenci” – Erich Segal

„Absolwenci” Ericha Segala to powieść o pięciu mężczyznach, dawnych studentach Harvardu, którzy po latach spotykają się na zjeździe absolwentów, by zmierzyć się z własnymi osiągnięciami i ceną, jaką zapłacili za realizację marzeń.

„Absolwenci” Ericha Segala to powieść o dorastaniu, która w subtelny sposób ukazuje złożoność ludzkich relacji i siłę więzi przyjaźni.

Autor mistrzowsko łączy wątki romantyczne z refleksjami nad życiem, ambicjami i wyborami, które kształtują naszą przyszłość, stawiając pytanie o granice, jakie warto postawić w dążeniu do szczęścia i spełnienia.

„Absolwenci” to książka, która nie tylko wciąga, ale również skłania do głębszej refleksji nad własnymi decyzjami i konsekwencjami, ucząc jednocześnie empatii i zrozumienia dla ludzkich doświadczeń.

„Buszujący w zbożu” – J.D. Salinger

„Buszujący w zbożu” to kultowa powieść, która od lat fascynuje kolejne pokolenia młodych czytelników.

Nie bez powodu uznaje się ją za symbol młodzieńczego buntu wobec świata dorosłych. zalicza do grona 100 najważniejszych powieści XX wieku oraz 20 najlepiej sprzedających się tytułów wszech czasów.

Szesnastoletni Holden Caulfield, nie mogąc pogodzić się z otaczającą go obłudą, głupotą i podłością, ucieka z college’u i przez kilka dni, nim powróci do domu rodzinnego, „buszuje” po Nowym Jorku.

Historia tych dni, opowiedziana barwnym i żywym językiem, na pierwszy rzut oka wydaje się zabawna, lecz pod warstwą humoru kryją się poważne refleksje o życiu, samotności i poszukiwaniu sensu.

„Trzynaście powodów” – Jay Asher

„Istnieje trzynaście powodów śmierci twojej koleżanki. Ty jesteś jednym z nich”.

Clay Jensen wraca ze szkoły i znajduje przed drzwiami tajemniczą paczkę. W środku znajdują się taśmy magnetofonowe nagrane przez Hannah Baker, koleżankę z klasy, która dwa tygodnie wcześniej odebrała sobie życie.

Hannah wyjaśnia, że istnieje trzynaście powodów, które skłoniły ją do tej decyzji, a Clay jest jednym z nich.

Przesłuchując nagrania chłopak przemierza miasto nocą, odbywając podróż przez ból, osamotnienie i tajemnice Hannah, a przy okazji odkrywając niewygodne prawdy o sobie i ludziach wokół niego.

Z przerażającą jasnością uświadamia sobie, że przeszłości nie da się cofnąć, podobnie jak nie sposób zatrzymać tego, co nadejdzie.

„Trzynaście powodów” to znakomity debiut Jaya Ashera i opowieść prowadzona z taką szczerością i prostotą, że ukryta w niej tragedia wydaje się wstrząsająco prawdziwa. To jedna z tych książek, od których nie można się oderwać i o których nie można zapomnieć. Mimo, że nieco różni się od serialu — jest bardzo dobra, mocna, genialna. Pozostaje w głowie na długo.

Szkoła na małym ekranie: seriale o szkole

Szkoła to nie tylko miejsce nauki, ale także scena dla młodzieńczych emocji, przyjaźni, rywalizacji i dramatów. Na małym ekranie jej świat ożywa w serialach, które bawią, wzruszają i skłaniają do refleksji nad dorastaniem.

Co warto obejrzeć, by poczuć szkolną atmosferę, przypomnieć sobie pierwsze miłości i przyjaźnie, a czasem zmierzyć się z trudnymi tematami?

„Szkoła dla elity” (Elite) Netflix

„Szkoła dla elity” to hiszpański serial opowiadający o uczniach prestiżowej szkoły średniej. To miejsce, gdzie zderzają się dwa światy: bogatych nastolatków i nowych uczniów z niższej klasy społecznej.

„Szkoła dla elity” to produkcja, która nie boi się kontrowersji. Serwuje odważne sceny seksu, które dla niektórych mogą być niesmaczne i zbyt dosadne. Balansuje na granicy melodramatu i sensacji, oferując intensywne emocje i zaskakujące zwroty akcji. Bywa bezkompromisowa, zdecydowanie temperamentna i gorącokrwista.

 „Riverdale” Netflix

„Riverdale” to adaptacja kultowych komiksów o Archiem i jego przyjaciołach, przeniesiona do mroczniejszego i bardziej dramatycznego świata, która łączy w sobie elementy kryminału, romansu i dramatu, pokazując zmagania nastolatków z tajemnicami, intrygami i emocjami.

Choć niektóre wątki mogą wydawać się przerysowane, a zwroty akcji grubo przesadzone, to właśnie dodaje produkcji charakteru i sprawia, że jest oryginalna.

Serial przyciąga dynamiczną fabułą, złożonymi postaciami, tajemnicami, które utrzymują widza w napięciu oraz zachwycającą warstwą estetyczną (te stroje, wnętrza, ujęcia, detale, no i światło, które tworzą świetny klimat!).

Tak czy inaczej „Riverdale” ma w sobie coś wyjątkowego, co sprawia, że trudno oderwać się od kolejnych odcinków (nawet jeśli przekraczają granice absurdu).

„Sex Education” Netflix

Historia Otisa mogłaby brzmieć jak typowa opowieść o nieśmiałym nastolatku, który próbuje odnaleźć się w szkolnym chaosie. Ale w przypadku Otisa wszystko jest… trochę przewrotne.

Ten cichy, nieco nieśmiały chłopak, zmagający się z własnymi emocjami i pierwszymi doświadczeniami seksualnymi, nagle staje się nieformalnym terapeutą seksualnym w swojej szkole.

Tak, Otis słucha, doradza, podsuwa pomysły i czasem mówi to, czego nikt inny nie potrafi, a przy tym sam uczy się, czym jest dojrzewanie, bliskość i własna tożsamość.

„Sex Education” to coś więcej niż serial o seksie nastolatków. To błyskotliwa, ciepła i niezwykła opowieść o dorastaniu, odkrywaniu siebie i radzeniu sobie z trudnymi tematami wśród rówieśników i dorosłych. Humor miesza się tu z autentycznymi dramatami, a każdy odcinek balansuje między śmiechem a refleksją. To serial, który bawi, wzrusza i zostawia widza z poczuciem, że dojrzewanie – choć pełne chaosu – może być fascynującą lekcją życia.

„Plotkara” (Gossip Girl) HBO Max

„Plotkara” to kultowy serial, który opowiada o grupie bogatych nastolatków z Nowego Jorku — ich każdy krok, każda intryga i sekret są nieustannie obserwowane przez tajemniczą blogerkę. W tym świecie luksusu, modnych przyjęć i skrywanych tajemnic nawet najdrobniejszy błąd może mieć dramatyczne konsekwencje.

„Plotkara” to klasyk gatunku, który od lat zachwyca widzów kompilacją romansu, intrygi i młodzieńczych dramatów.

Choć historia nie przedstawia życia typowego Kowalskiego, pozwala na podglądanie świata pełnego przepychu, rywalizacji i sekretów (i wydumanych problemów), w którym przyjaźnie i miłości bywają równie skomplikowane jak same intrygi. Dzięki temu wciąga, bawi, wzrusza i porusza — i przyciąga jak magnes. To się naprawdę dobrze ogląda!

„Derry Girls” Netflix

„Derry Girls” to komedia opowiadająca o grupie nastolatek (nastolatków), które próbują przetrwać szkołę w Irlandii Północnej lat 90. Rodzinne dramaty i codzienne wyzwania, często groteskowe aktorstwo (te karykaturalne miny!) i absurdalny humor, a w tle poważne sprawy polityczne, napięcia codzienne i absurdy życia w małym mieście.

„Derry Girls” to niezwykle zabawny, energetyczny i świeży serial, który łączy lekkość z ciężkimi tematami, balansując na granicy pomiędzy błahymi codziennymi sytuacjami a poważnymi, historycznymi wydarzeniami.

Choć nie każdy odnajdzie się w jego specyficznym humorze i irlandzkiej rzeczywistości, produkcja wyróżnia się oryginalnym podejściem do snucia powieści, w których śmiech przeplata się z refleksją, a postacie zachwycają swoim wdziękiem, ale i osobliwością. Perła!

Szkoła w kinie – filmowe podróże do szkolnej ławki

W sentymentalną podróż do świata przyjaźni, rywalizacji, młodzieńczych dramatów i pierwszych miłości zabierają także filmy. Co warto obejrzeć, by przypomnieć sobie szkolne przygody, emocje i lekcje, które zostają w pamięci na długo?

„Stowarzyszenie Umarłych Poetów” (1989)

Film „Stowarzyszenie Umarłych Poetów” opowiada historię grupy uczniów elitarnej szkoły z internatem, którzy pod wpływem charyzmatycznego nauczyciela literatury, pana Keatinga (Robin Williams), odkrywają wartość indywidualizmu, pasji i wolności myśli.

„Stowarzyszenie Umarłych Poetów” to kultowa ekranizacja i ponadczasowa opowieść o buncie, marzeniach i poszukiwaniu własnej drogi. Choć film ma swoje momenty patosu, to jednak głębia emocji i uniwersalne przesłanie sprawiają, że pozostaje w pamięci na długo. Zdecydowanie warto obejrzeć.

„Sala samobójców” (2011)

 „Sala samobójców” to film Jana Komasy opowiada historię Dominika, młodego chłopaka, który po osobistej traumie ucieka w świat wirtualny (stając się postacią w grze komputerowej). Efekt? Granica między rzeczywistością a światem online zaczyna się zacierać, a każda decyzja w sieci odbija się echem dramatycznych konsekwencjami w realu.

Komasa nie owija w bawełnę i pokazuje, jak łatwo młodzież może zagubić się w wirtualnym świecie, szukając w nim poczucia kontroli, zrozumienia i ucieczki od własnych problemów.

„Sala samobójców” to odważny, poruszający i niezwykle aktualny film o izolacji, uzależnieniu od technologii i braku prawdziwej komunikacji międzyludzkiej.

Produkcja nie unika mrocznych stron współczesności, zmuszając widza do refleksji nad wpływem internetu i gier na życie młodych ludzi. Choć niektóre elementy fabuły mogą wydawać się przesadzone, intensywność emocji, prawdziwość postaci i dramatyzm wydarzeń sprawiają, że film pozostaje w pamięci i prowokuje do głębszego zastanowienia nad wyzwaniami współczesnego dorastania.

„Młodzi gniewni” (1995)

Młodzi gniewni” to film, który opowiada historię Louanne Johnson (Michelle Pfeiffer), byłej żołnierki. Ta staje przed jednym z najtrudniejszych wyzwań w swoim życiu – zostaje nauczycielką w szkole pełnej zbuntowanej i zagubionej młodzieży w Los Angeles.

Misją Louanne jest nie tylko przekazanie wiedzy, ale przede wszystkim zdobycie zaufania uczniów i pokazanie im, że mogą wyjść poza schematy życia w trudnym otoczeniu, że ich potencjał jest większy, niż sami są w stanie dostrzec.

„Młodzi gniewni” to inspirująca i pełna pasji opowieść o sile edukacji, determinacji i wierze w drugiego człowieka.

Choć fabuła momentami może wydawać się przewidywalna, to autentyczność postaci, emocjonalna głębia i przesłanie o sile odwagi i zaangażowania czynią z tego filmu dzieło, które inspiruje i pozostaje w pamięci na długo.

Dlaczego warto oglądać i czytać filmy oraz książki o szkole?

Filmy, seriale i książki o szkole to historie, które nie tylko wypełniają czas i idealnie wpisują się w klimat jesiennego wieczoru, ale też uczą i prowokują do myślenia — czasem rezonując w nas jeszcze długo po zakończeniu seansu czy lektury.

Wciągają w świat opowieści, ale i świat emocji, wyborów oraz doświadczeń młodych ludzi, pozwalając lepiej zrozumieć… także siebie samych. Choć niektóre tytuły poruszają trudne tematy, ukazują mroczne strony dorastania czy brutalną rzeczywistość, to właśnie dzięki temu stają się wyjątkowo wartościowe.

Czy warto je oglądać i czytać, choć często kierowane są głównie do młodzieży? Zdecydowanie! Dlaczego? Pozwalają bowiem „być na bieżąco” (świat się tak szybko i tak bardzo zmienia!), spojrzeć na rzeczywistość oczami młodych ludzi i przypomnieć sobie, że dorastanie jest uniwersalnym doświadczeniem, które wciąż potrafi nas czegoś nauczyć.

Twoja kolej! Jakie szkolne opowieści polecasz? Napisz w komentarzu i podziel się swoją pasją.

Zdjęcia i opisy pochodzą z materiałów prasowych udostępnionych przez wydawców i dystrybutorów.