Cykliczny biohacking to nowy trend i styl życia, który podpowiada, kiedy najlepiej spać, jeść, ćwiczyć czy planować trudne rozmowy, by działać w zgodzie z rytmem natury. Dlaczego? Ponieważ zdrowie i dobre samopoczucie to nie tylko kwestia diety i treningu, ale też pory dnia, pory roku czy fazy księżyca. Brzmi jak horoskop? Spokojnie! Za tym trendem stoi nauka oraz tradycje medycyny Wschodu. Jak zsynchronizować swoje życie, by zamiast więcej, szybciej i intensywniej, działać wolniej, bardziej świadomie, zgodnie z zegarem biologicznym? No i dlaczego warto?

Co to jest biohacking?

Aby zrozumieć, czym jest cykliczny biohacking, warto wiedzieć, na czym w ogóle polega świadome „hakowanie” ciała i umysłu, by te działały lepiej, szybciej i zdrowiej.

Choć termin biohacking brzmi nieco futurystycznie, w rzeczywistości oznacza zwyczajne codzienne działania, które pomagają funkcjonować bardziej komfortowo. Mogą to być proste działania, takie jak wieczorna medytacja, zimny prysznic o poranku czy post przerywany, ale i śledzenie rytmu snu oraz zdrowia przez aplikacje czy urządzenia (np. opaska fitness, smartwatch) bądź życie w zgodzie z fazami księżyca.

Co można zyskać? Więcej energii, lepsze samopoczucie i dłuższe, zdrowsze życie. Dostosowanie się do naturalnych rytmów może poprawić jakość snu, trawienie, odporność i koncentrację. To też sposób na lepsze samopoczucie psychiczne i redukcję stresu.

Czym jest cykliczny biohacking?

Cykliczny biohacking to styl życia inspirowany rytmem dobowym, porami roku i fazami księżyca. Polega na dostosowywaniu stylu życia do naturalnych rytmów,: cyklu dobowego, faz księżyca czy pór roku. Chodzi o powrót do naturalnego rytmu.

Nowy klucz do zdrowia to już nie co i ile, ale kiedy. W biohackingu cyklicznym nie chodzi o rygor i wyrzeczenia, ale o rytm. Co to znaczy?

— Jesteśmy zaprogramowani tak, by jeść, spać i działać w określonych porach, więc kluczem do zdrowia jest nie tyle to, co jemy czy ćwiczymy, ale kiedy to robimy”— podkreśla  dr n. med. z dziedziny ajurwedy Suhas Kshirsagar [źródło].

Na przykład zamiast pytać „co zjeść?”, lepiej zastanowić się: „kiedy zjeść?”. Bo to właśnie czas posiłku, sen o właściwej porze i ruch dopasowany do biologicznego zegara mają największy wpływ na zdrowie. Co na to nauka?

Cykliczny biohacking — co na to nauka?

Wpływ rytmu dobowego na organizm bada chronobiologia, nagrodzona Noblem. Nagrodę za badania nad zegarem biologicznym otrzymali w 2017 roku trzej amerykańscy naukowcy: Jeffrey C. Hall, Michael Rosbash i Michael W. Young za odkrycie mechanizmów molekularnych kontrolujących rytmy dobowe. Ich badania na muszkach owocowych zilustrowały, jak geny i białka regulują cykl snu oraz czuwania, temperaturę ciała, apetyt i inne procesy fizjologiczne zgodnie z rytmem dnia i nocy.

Nauka pokazuje, że każda komórka ciała działa zgodnie z wbudowanym „zegarem biologicznym”, zsynchronizowanym ze światłem słonecznym. Kiedy go ignorujemy, pojawiają się zaburzenia hormonalne, bezsenność, spadek odporności czy nawet depresja.

Ajurweda, starożytna medycyna indyjska, wiedziała to od tysięcy lat. Dziś potwierdzają to badania naukowe. Trend wspierany jest więc badaniami oraz rosnącą świadomością, że zdrowie to nie tylko dieta i ćwiczenia, ale także odpowiedni timing.

Jak żyć w rytmie natury i organizmu?

Ciało i umysł działają lepiej, gdy żyjemy w zgodzie z naturą. Niestety obecnie funkcjonujemy wbrew niej. Jesteśmy nieustannie wystawiani na bodźce, hałas, światło ekranów i stres. Jemy o każdej porze, zapominamy o odpoczynku, kładziemy się spać nie wtedy, kiedy powinniśmy, a „jak wyjdzie”. To zaburza zegar biologiczny, prowadząc do zaburzeń i chorób. Pojawia się bezsenność, niestrawność, Hashimoto i SIBO, otyłość, depresja czy cukrzyca.

Czy istnieje sposób na odzyskanie zdrowia i równowagi? Tak. Potwierdzają to nie tylko badania, ale i życiorysy mieszkańców tak zwanych niebieskich stref (blue zones). To powrót do codziennej rutyny zgodnej z naturalnym cyklem, właściwa pora snu, posiłków i aktywności fizycznej oraz dostosowywanie trybu i stylu życia do naturalnych rytmów: dobowych, sezonowych i lunarnych.

Cykliczny biohacking, życie zgodne z naturalnym rytmem, obejmuje trzy główne osie: rytm dobowy (czyli kiedy jemy, śpimy i trenujemy), pory roku i cykl księżycowy. Jak to rozpracować?

Rytm dobowy — zegar biologiczny w akcji

Ludzki organizm funkcjonuje w rytmie dobowym, który reguluje sen, apetyt, poziom energii i nastrój. Aby wspierać ten naturalny cykl:

• wstawaj i kładź się spać o stałych porach. Regularność pomaga utrzymać synchronizację z zegarem biologicznym,
• unikaj ekspozycji na niebieskie światło wieczorem. Ekrany emitują światło, które zakłóca produkcję melatoniny, hormonu snu,
• rano spędzaj czas na naturalnym świetle. Światło słoneczne pomaga zsynchronizować rytm dobowy i poprawia nastrój.

Pory roku — sezonowe zmiany stylu życia

Zmiany w przyrodzie wpływają na nasze samopoczucie i potrzeby. Jak dostosować się do pór roku? Wystarczy pamiętać, że:

• wiosna to czas odnowy i energii. Idealny moment na rozpoczęcie nowych projektów i aktywności fizycznej,
• lato jest okresem największej aktywności i ekspresji. Korzystaj z długich dni i ciepła, postaw na aktywność i towarzystwo,
• jesień to czas refleksji i przygotowania do zimy. Skup się na porządkach, planowaniu i regeneracji,
• zima jest czasem odpoczynku i introspekcji. Zadbaj o ciepło, komfort i  rytuały.

Fazy księżyca — wpływ na emocje i energię

Na emocje, sen i poziom energii wpływa również księżyc. Obserwując jego fazy można lepiej zrozumieć swoje samopoczucie. Co warto wiedzieć? Że:

• nów to czas na refleksję i planowanie. Idealny moment na wyciszenie i medytację,
• pierwsza kwadra to okres, gdy energia rośnie. To dobry czas na podejmowanie działań i realizację planów,
• pełnia to szczyt energii i emocji. Może być intensywnie, więc warto zadbać o równowagę,
• ostatnia kwadra jest czasem na porządki i zakończenia. Skup się na domykaniu spraw i odpoczynku.

Cykliczny biohacking — wskazówki na każdy dzień

Życie w rytmie natury zaczyna się od codziennych nawyków. Warto więc tak zaplanować dzień, by wspierać swój wewnętrzny zegar biologiczny. Zacznij od porannej rutyny: wstań bez budzika, sięgnij po szklankę wody z cytryną i spędź kilka minut na świeżym powietrzu.

Aktywność fizyczną zaplanuj na poranek lub wczesne popołudnie, aby nie zakłócać rytmu snu. Znajdź czas na wieczorne wyciszenie. Unikaj ekranów, praktykuj medytację, celebruj pielęgnację w rytmie slow lub czytaj książkę przy ciepłym świetle.

Istotna jest również dieta sezonowa. Jedz produkty dostępne w danym sezonie: latem lekkie sałatki, zimą rozgrzewające zupy. Wraz z porą roku powinna się również zmieniać aktywność fizyczna czy suplementacja.

Cykliczny biohacking — jak żyć w rytmie natury? Podsumowanie

W dobie przeciążenia bodźcami cykliczny biohacking przypomina, że powrót do prostych rytuałów może być najlepszą formą dbania o siebie.

Pamiętaj jednak, że każdy organizm jest inny. Obserwuj siebie, eksperymentuj i znajdź swój rytm — to ten, który Ci najlepiej Ci służy. Cykliczny biohacking, oparty na synchronizacji z naturą, to także droga do harmonii z samym sobą.